تفکر برتر و متفاوت
رویکرد اجرایی نماهای آجری در اکثر پروژه‌های ساختمانی کشور، سیستم ملاتی می باشد. این سیستم به روش قدیمی انجام یافته و توجه چندانی در جهت ارتقاء کیفیت آن نشده است. شرکت جورچین با ارایه روشی نوین و صنعتی به منظور بهبود و ارتقاء بکارگیری آجر و بهره‌گیری از ویژگی ذاتی آن و نهایتا احیای آجر به عنوان عمده‌ترین متریال بومی ایران اقدام نموده است. هدف این شرکت تصحیح الگوهای موجود در طراحی نما و تسهیل در اجرای آن و احیای سبک‌ها، فنون و الگوهای معنادار گذشته و تلفیق آنها در طراحی‌های مدرن است.
طراحی بی نظیر
شرکت جورچین این افتخار را دارد که تجربیات ارزنده معماران گذشته را با تکنولوژی مدرن ترکیب کرده و امکان اجرای آجر به صورت خشک را فراهم نموده است. روش طراحی اجرا به گونه‌ای می‌باشد که کاملا پروژه محور بوده و هر نوع ساختار معماری با انواع چیدمان و ابعاد متفاوت آجری، با توجه به اینکه نمای ساختمان در مقابل عوامل جوی قرار دارد، نمای اجرا شده به روش خشک در مقابل این عوامل مقاوم بوده و نیز دارای زیبایی لازم و همچنین با نمای ساختمان‌های مجاور هماهنگی داشته باشد، توسط مهندسین مجرب این شرکت طراحی و قابل اجرا می‌باشد. در این روش ضمن تسهیل روش اجرا اکثر معایب اجرای آجر به صورت ملاتی برطرف گردیده است.
یکپارچگی و مقاومت بالا
در این روش با استفاده از سازه نگهدارنده نما که وظیفه تحمل بار و اتصال پوسته به سازه ساختمان را برعهده دارد و همچنین اتصالات مخصوص که وظیفه نگهداری آجر را دارند، یک پوسته یکپارچه با مقاومت بالا به وجود می‌آید. ساختار این مجموعه به نحوی طراحی گردیده که ضمن اتصال مستحکم با اسکلت بنا، به‌صورت کاملا مجزا در مقابل زلزله مقاومت نشان داده و پوسته به صورت یکپارچه حرکات ناشی از زمین لرزه را در خود مستهلک خواهد کرد.
اجزای تشکیل دهنده نمای خشک آجری JOURCHIN CO
سازه نگهدارنده پوسته نما
در کلیه روش‌های اجرای نمای خشک، سازه نگهدارنده پوسته نما که وظیفه تحمل بار و اتصال پوسته نما به سازه ساختمان را دارد، از اهمیت خاصی برخوردار است. این سازه‌ها معمولا از جنس پروفیل‌های آهنی بوده ولی به‌دلیل استفاده از اتصالات جوشی فاقد مقاومت مناسب می باشند. سازه طراحی شده توسط شرکت جورچین به‌صورت پیچ و مهره می‌باشند. بدین ترتیب که در هر پروژه محاسبات مربوطه جداگانه انجام شده و سازه مخصوص همان پروژه ساخته می‌شود. این محاسبات به نحوی است که نمای ساخته شده در برابر زلزله و عوامل جوی مختلف مقاوت داشته و در مدت زمان طولانی پایدار می باشد.
اتصالات و ریل‌های مخصوص آجر
اتصالات نگهدارنده آجر به سازه نگهدارنده متصل می شوند و با توجه به روش‌های گوناگون چیدمان آجر، در پروژه‌های مختلف طراحی می‌شوند. جنس این اتصالات از ورق‌های گالوانیزه یا گالوالوم بوده و ضخامت آنها بنا به کاربرد و محاسبات به عمل آمده متفاوت خواهد بود. در مقابل پوسیدگی نیز مقاوم بوده و وزن کمی را به سازه منتقل می‌نمایند.
آجر مخصوص نمای خشک
آجری که به عنوان پوشش نهایی از آن استفاده خواهد شد با جزئیات کامل طراحی شده و دارای مشخصات فیزیکی خاص می باشند. با بررسی‌های به عمل آمده در مورد انواع آجر، بهترین گزینه با حداکثر مقاومت در برابر شکست و حداقل ظرفیت جذب آب، آجر نسوز می‌باشد.
تصویرزیر، نمای ساختمان در طبقه همکف به صورت ملاتی اجرا شده و شوره زده است، ولی نمای طبقات بالا که به صورت خشک اجرا شده بدون شوره می‌باشد.
در عصر حاضر در اغلب طرح‌ها و پروژهها تنها رویکرد عمرانی و سرعت اجرا به مقولۀ معماری حاکم است، به همین جهت از اجرای آجر صرف نظر می‌گردد. با توجه به اصالت بکارگیری آجر در معماری ایرانی لازم است این عنصر کلیدی بار دیگر به این عرصه وارد شود و با پژوهش در دستیابی به روشی جدید در نصب این عنصر زیبا که از مصالح اولیه در ساخت مسکن بوده و هنوز هم شادابی و حس اصالت را به بنا می‌دهد، راه حلی مناسب پیدا کرد تا معماران و طراحان امکان استفاده آن را مجددا در فهرست مصالح نوین قرار دهند تا بتوان باز هم روح پویا و پایدار معماری ایرانی را زنده نگه داشت.
با توجه به صنعتی شدن تمامی بخش‌های زندگی در دنیای امروزی و حساسیت بر روی صرفه‌جویی وقت، هزینه و دقت در اجرا، صنعت ساختمان نیز دچار تحول گشته و بـه سمت صنعتی‌شدن پیش می‌رود. نمای ساختمان‌ها و انواع روش‌های اجرای خشک و مدرن نیز تاثیر زیادی را پذیرا بوده، که باید دارای یک نظام هندسی و تعادلی پایدار و زیبا باشد. نمای یک ساختمان عنصری مستقل و متفاوت با مجموعه کالبدی ساختمان نیست، و باید با توجه به درون و غالبا پیش از پلان طراحی شود. به بیان دیگر نسبت درون و برون یکی از مهم‌ترین فاکتورهای طراحی است که رعایت تطابق پلان نما، مقطع و جزییات را به همراه دارد. اگر که بخش‌های مختلف و جامعه مهندسان بتوانند از روش اجرای خشک حمایت کنند، به نتایج بسیار خوبی در بخش ساخت‌وساز خواهیم رسید.
مصالح مورد استفاده در نماهای مدرن و خشک شامل سنگ، سرامیک، سفال، آلومینیوم کامپوزیت، شیشه و چوب است که اخیرا به همت گروه R&D شرکت جورچین، آجر هم به این لیست اضافه گردیده‌است.
مزایای نمای خشک آجری جورچین
- کاهش حداقل 50% از وزن نما
- افزایش چشمگیر سرعت اجرا و چیدمان آجر
- عدم استفاده از هرگونه ملات و یا چسب برای مستقر نمودن آجرها در جای خود
- طراحی مهندسی و کاهش پرت مصالح
- امکان چیدن و برچیدن مکرر آجرها در جای خود بدون درگیری با ردیف های دیگر و تخریب نما
- اجرای آجرنما بر روی هر نوع دیوار و سازه با هر نوع ساختار
- امکان اجرا بر روی انواع قوس و گنبد
- امکان اجرای هر نوع سیستم عایق‌کاری در پشت آجرنما
- تحمل تنش‌های بوجود آمده به خاطر تغییرات دما، باد و زلزله
- امکان اتصال نمای آجری با انواع نماهای دیگر همچون شیشه، سنگ و کامپوزیت
- به علت اینکه در این روش اجرا از پروفیل‌های ساخته شده از ورق گالوانیزه یا گالوالوم استفاده می‌شود، نسبت به روش سنتی که از ملات سیمان استفاده می‌گردد، دارای استحکام بسیار بیشتری بوده که این امر باعث افزایش طول عمر نما می‌شود.
- مقرون به صرفه و تطبیق پذیر
- در این سیستم بعلت عدم مصرف ملات هیچ‌گونه رسوبی بصورت شوره مشاهده نمی‌شود.
- بر خلاف روش ملاتی عدم مصرف و جلوگیری از هدر رفت آب
جورچین JOURCHIN DBF–
آجر نمای خشک یک سیستم یکپارچه از یک سری آجر با شکل و فرم هندسی خاص که بر روی یک سری ریل فلزی ثابت شده‌است. به وسیله این نوع آجر این امکان بوجود می آید که به دفعات مکرر، آجر بدون تخریب چیده و برچیده شود. همچنین از ملات ماسه و سیمان و هرگونه چسب در نصب آجر استفاده نشود. امکان استفاده از هر نوع عایق‌کاری در پشت نمای آجر را ایجاد می‌کند. نمایی آب‌بند در برابر آب و باد ایجاد می‌کند و امکان اجرا بر روی هر نوع سازه و یا دیوار را می‌دهد.
یک نمای خشک مونتاژ شده با کارایی بالاست که بر اساس فلسفه ساختمان‌های سبز و دوستدار محیط زیست توانایی تلفیق چند مدل روش عایق کردن ساختمان را دارد.
ساختار سیستم
این سیستم مجموعه ریل‌ها و پروفایل‌هایی که توسط اتصالات پیچی به هم و به تیر و یا شبکه فلزی عمودی متصل شده‌است، تشکیل گردیده‌است. آجرها به واسطه شیارهایی که دارند روی ریل‌های فلزی قرار می‌گیرند و در نهایت بندهای عمودی و افقی مابین آجرها با ملات پر می‌گردد. آجرها به واسطه شیارهایی که دارند روی ریل‌های فلزی قرار می‌گیرند و در نهایت بندهای عمودی و افقی مابین آجرها با ملات پر می‌گردد.
مراحل طراحی و تولید نمای خشک آجری
- بررسی طرح نما و ارایه راهکار اولیه ساختار اجرا
- برداشت و تهیه نقشه‌های AS BUILT
- طراحی و محاسبات سازه نگهدارنده و اتصالات مربوطه شامل قطعات عمودی و افقی و قطعات مفصلی
- طراحی و محاسبات شبکه بهم پیوسته از یک سری ریل های فلزی نگهدارنده آجر
- طراحی و محاسبات لاستیک‌های ضربه‌گیر و تثبیت کننده
- طراحی آجر با شکل و فرم هندسی مختص طرح
مراحل اجرا
- نصب و اتصال براکت‌ها به سازه
- نصب و تنطیم شبکه سازه نگهدارنده
- نصب ریل بر روی سازه نگهدارنده
- نصب نهایی آجر و تثبیت آنها به وسیله نوارهای لاستیکی طراحی شده
- بند کشی نهایی با تنوع ماسه و سیمان (روش سنتی)، ماستیک رزینی
پروژه‌هایی که مورد هدف این روند تولید خواهند بود به شرح زیر می‌باشند:
- پروژه‌های عظیم که گروه مشاورین و با سرمایه‌گذاری‌های خاص و تعریف شده- چه در بخش خصوصی و چه بخش دولتی- در حال انجامند که قدر مسلم روند پروژه‌محور بر این‌گونه پروژهها حاکم خواهد بود و حالت عمومی نخواهند داشت.
- ساختمان‌هایی که به صورت شاخص توسط طراحان و معماران خاص در قالب یک بنای ماندگار و یک اثر طراحی و اجرا می‌گردد و نوع کاربری نیز بیشتر مسکونی و یا اداری می‌باشد. این گروه از لحاظ طرح با کیفیت حائز اهمیت و از نظر تعداد قلیل می‌باشند که این دسته بناها نیز در قالب پروژه محور قرار خواهند گرفت.
- پروژه‌های کاملا خاص که وسعت و میزان سرمایه‌گذاری در بنا از اهمیت خاصی برخوردار نیستند. همانند پروژه‌های حوزه میراث فرهنگی و مرمت که به جرأت می‌توان این روش اجرا را با توجه به اصول مرمت در چنین پروژه‌هایی به صورت اجرا درآورد و قدر مسلم نیز این‌گونه از بناها در ردیف پروژه‌محور قرار خواهند گرفت.
- ساختمان‌های کوچک که با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در کل شهرهای ایران انجام می‌شود و از مقدار قابل توجهی برخوردار است. به عبارتی ساختمان‌های با زیربناهای کم در تعداد طبقات محدود که به نوعی الگوی این‌گونه بناها می‌باشند و این یکی از اهداف مهم و گسترده طرح خواهد بود.
مشخصات فنی ساختار
- سازه نگهدارنده پوسته نما که وظیفه تحمل بار نما و اتصال پوسته را به سازه ساختمان دارد و در کلیه روش‌های اجرای نمای خشک از اهمیت خاصی برخوردار است که معمولا از پروفیل‌های آهنی برای ساخت آن استفاده می‌گردد و کلیه اتصالات جوشی است. ولی همین روش را می‌توان به صورت از پیش ساخته طراحی و با دقت بالا در کارخانه ساخته و در محل نصب گردد تا ضمن اینکه دقت ساخت را بالا می‌برد، هزینه ساخت نیز کاهش یابد. همچنین در مناطق مرطوب می‌توان از سازه‌هایLSF استفاده نمود.
- اتصالات و ریل‌های نگهدارنده آجر که به سازه نگهدارنده متصل و با توجه به روش‌های گوناگون چیدمان آجر، قابل تغییر در طراحی این اتصالات می‌باشد و این ویژگی، رویکردی پروژه محور خواهد بود که با سادگی می‌تواند انجام گردد.
جنس این اتصالات از ورق‌های گالوانیزه یا گالوالوم با ضخامت‌های مختلف، بنا به کاربرد و محاسبات به عمل آمده خواهد بود. درصورتی که نمونه‌های اجرا شده‌ی نماهای خشک دیگر، عموما از مقاطع آلومینیومی استفاده شده است و به علت اینکه آلومینیوم فلز نرمی می‌باشد، اصولا این فلز برای مقاطعی با ظرافت‌های طرح ساخت به‌عنوان سازه، عملکرد مناسبی ندارد و بهترین گزینه ورق‌های گالوانیزه یا گالوالوم می‌باشند که می‌توان مقاطع ظریف مورد نیاز را با آن تولید نمود و از لحاظ قیمت نیز بسیار با صرفه‌تر از آلومینیوم می‌باشد و در مقابل پوسیدگی نیز مقاوم می‌باشد و وزن کمی را به سازه منتقل می‌نماید.
- آجری که به عنوان پوشش نهایی از آن استفاده خواهد شد دارای مشخصات خاص فیزیکی بوده و جزییات شکلی خاص خود را خواهد داشت. با بررسی‌های به عمل آمده بر انواع آجر، بهترین گزینه که مقاومت بالا در مقابل شکست و جذب کم آب را داراست، آجر نسوز می‌باشد.
- جهت جلوگیری از نیروهای وارده زلزله به قطعات آجر نصب شده، لاستیک‌های ضربه‌گیری که در شرایط اقلیمی مختلف مقاوم می‌باشند، در محل اتصال آجر با ریل ها تعبیه شده که فشار وارده به آجر را کاهش و از شکست آن جلوگیری خواهد کرد و همچنین آجر را به ریل فیکس می‌کند.
- اتصال ریل‌ها به هم با قطعات واسطه‌ای صورت خواهد گرفت که انقباض و انبساط را به سهولت رفع و صدمات ناشی از این فرایند دفع خواهد شد.
- ساختار این مجموعه به نحوی طراحی گردیده که ضمن اتصال مستحکم با بنا، بصورت کاملا مجزا در مقابل زلزله مقاومت نشان خواهد داد و پوسته به صورت یکپارچه حرکات ناشی از زمین لرزه را در خود مستهلک می‌نماید.
نتیجه گیری
طبق بررسی دقیق ضابطه شماره ۷۱۴ که شامل دستورالعمل‌های طراحی سازه‌ای، الزامات، ضوابط عملکردی و اجرای نمای خارجی ساختمان‌ها و همچنین ارایه راهکارهاي مناسب، برای جلوگیری از تاثیر بارهاي لرزه‌اي، باد، ضربه و سایر عوامل محیطی و مهار آنها ارایه گردیده است. لذا دستورالعمل‌ها و دتایل‌های موجود در این آیین‌نامه مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، الزامات اجرای اصولی و فنی آجر پلاک در ساختمان‌های بلند مرتبه به‌صورت ملاتی ارایه نشده و ملات بکار رفته فقط جهت اتصال آجرها در حالت چیدمان روی هم استفاده گردیده و اتصال پوسته 10 سانتی توسط اتصالات خشک به سازه یا دیدار باربر پیشنهاد شده است. و برای اجرای ملاتی آجر پلاک تاکید در قفل و بست به سازه و اجرای روش‌های مهار آن را دارد.
همچنین با توجه به موارد مذکور، لازم به ذکر می‌باشد که در نمای آجری ملاتی:
- سرعت اجرای آن کم می‌باشد.
- وزن آن نسبتا دوبرابر اجرای نما به روش خشک می‌باشد.
- در بعضی موارد شاهد شوره زدن نما هستیم.
- در برابر زلزله مقاوم نمی‌باشد.
- برای اجرای اصولی نمای آجری می‌بایست از مصالح درزگیر ترجیحا فلزی استفاده کنیم، که بعد از مدتی نیاز به ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﺗﻌﻮﯾﺾ درزﮔﯿﺮﻫﺎي آﺳﯿﺐ دﯾﺪه می‌باشد که این امر ﮐﺎري ﭘﺮ زﺣﻤﺖ و ﭘﺮﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در بعضی موارد نیز، نیاز به استفاده از ورقه‌های فولادی کنگره‌دار نیز می‌باشد که این مورد خود در کنار سایر مصالح هزینه اجرا را بالا خواهد برد. در صورت سهل‌انگاری و عدم توجه به هر یک از الزامات، اجرای این نوع نما در ارتفاعات زیاد خطر ریزش و واژگونی خواهد داشت. در صورتی که اجرای نمای خشک با ارایه دتایل‌های فنی و مهندسی قبل از اجرا، و همچنین با محوریت نوع پروژه محاسبه، طراحی و اجرا خواهد شد.